Internet leidt tot schaalvergroting, schaalbaarheid én schaalverkleining
In “The World is Flat” schetst Thomas Friedman een wereld waarin de letterlijke en figuurlijke grenzen door nieuwe technologie worden afgebroken. Het effect dat locatie-ongebondenheid heeft op de samenwerking en ook concurrentie tussen mensen en bedrijven leidt tot grote verschuivingen. Deze verschuivingen zijn onderdeel van wat we onder het containerbegrip “globalisatie” zijn gaan verstaan. “Off shoring” is hiervan een voorbeeld. Wie kijkt er nog van op dat de helpdesk medewerker of de IT-afdeling in India zit, of in Ierland?
Een ander aspect van de nieuwe technologie dat m.i. slechts onderliggend aan bod komt in Friendman’s boek is de schaalvergroting in combinatie met de, historische gezien explosieve, snelheid van dienstenpenetratie door de enorme schaalbaarheid van de gehanteerde methodieken.
Iets dat niet aan bod komt is “schaalverkleining”. Door de democratisering van het internet wordt het particuliere en klein zakelijke aanbod weer relevant. Het maakt het individuen en kleine bedrijven mogelijk om efficiënt te kunnen opereren en te concurreren met anderen die veel groter zijn dan zij zelf. Sommige takken van sport zijn gevoeliger voor schaalverkleining dan anderen. “Consultancy” is hier een voor beeld van.
Er is veel te zeggen over de ontwikkelingen op de hedendaagse consultancy markt. De economische omstandigheden leiden tot een hoog aanbod en relatief lage vraag, dus tot economische of zelfs continuïteitsproblemen bij consultancy bedrijven. Maar het is geen toeval dat gevestigde bedrijven moeite hebben om te concurreren met de als ZZP opererende lone-cowboy. Ze zijn, hoog over gezien, niet in staat om het geheel (de pool van consultants) meer te laten zijn dan de optelsom der delen. Daarnaast kent de eenling niet de overheads die een gevestigd bedrijf zich zelf wel aandoet. Tarieven tenderen daardoor nadrukkelijk naar beneden. (NB Door de economische situatie schieten we echter wel door de ondervloer die ook voor de ZZP-er op langere termijn een sustainable bedrijfsmodel oplevert. Dit maakt het voor bedrijven met overhead alleen nog maar moeilijker om te concurreren en versterkt/versnelt de trend die ik hier schets.)
Tegelijkertijd is het voor vragende bedrijven makkelijker dan ooit om individuele c.q. kleine aanbieders te kunnen bereiken (via bv Linkedin of eigen marktplaatsen). Naar de toekomst toe zal het opzetten van ad hoc teams bestaande uit interne medewerkers, suppliers, klanten en “loslopende” kenniswerkers gebaseerd op bv enterprise software of social intranets steeds makkelijker worden. De rol voor het consultbedrijf als organisator en als selecteerder van kwaliteit van kennisaanbod (in ieder geval het ad hoc kennis deel) zal afnemen.
Het succesvolle consult bedrijf van morgen bestaat uit of 1 medewerker, of uit groepen samenwerkende kenniswerkers die wel meer zijn dan de som der delen, zonder de rigiditeit en de overheads van een traditionele consult praktijk.
Een van de thema’s die ik in dit blog wil onderzoeken is hoe deze “virtuele” kennisaanbieders er uit gaan zien, hoe dit past bij de veranderende (procesgerichte) insteek bij kennisvragende bedrijven – zowel structureel als ad hoc – en hoe ze samenhang en synergie kunnen koppelen aan ad hoc projecten en kenniscombinaties. De uitdaging is dat te doen zonder zich te verliezen in rigiditeit, beheersmodellen en overheads voor de groep van samenwerkende consultants enerzijds of juist cherry picking van het individu anderzijds.